Nederlands - nl-NLEnglish (United Kingdom)
De Belgische Keuken - Achtergrondinformatie Deel 1 Print E-mail
There are no translations available.



Het koken evolueert zoals de smaak verandert. Enkele tientallen jaren geleden leerden we de mode van de rauwkost kennen. Alleen koude schotels waren nog gewild, gezond en vegetarisch op basis van rauwe groenten.
Dan werd overgeschakeld op het "exotische" : om in de mode te blijven leerden we met stokjes eten. Dankzij reizen naar verre vakantiebestemmingen moesten we paella, moussaka, goulash en zelfs plumpudding eten.
Na al deze experimenten willen we naar de bron van ons oerdegelijke Vlaams en Belgisch keuken terugkeren!
Langzamerhand kwam men tot de slotsom dat de keuken van onze overgrootmoeders niet zo te versmaden was en dat we eigenlijk helemaal niet ver hoefden te zoeken voor dat wat we vlak bij de hand hadden.
Koken is een boeiend avontuur. Om jullie dat te bewijzen wil ik graag regelmatig een interessant thema aan bod brengen, en dit af sluiten met een of meerdere traditionele - op het thema toepasselijke - recepten. Bijvoorbeeld Belgisch Bier, Belgische kazen, Streekgerechten, wat at men in de 19e eeuw of zelfs daarvoor?
Het spreekt vanzelf dat jullie inbreng bijzonder welkom is! Heeft er iemand een idee en / of materiaal voor een speciefiek thema? Vraag je je al jaren af wat "Balkenbrij" is? Heeft er iemand nog ergens een recept van (over(groot))moeder dat je graag met ons allen wil delen?

Vergeet echter nooit dat koken eerst en vooral een individualistische bezigheid is. Zonder fantasie en eigen inbreng worden de gerechten saai en harmonieloos. Gedenk de woorden van de beroemde Franse meester Curnonsky als hij het had over de goede burgerkeuken : "Ze betekent de vrede aan de haard en de triomf van de goede huisvrouw."

Ons Thema van Vandaag :

Wat is de Belgische keuken?

Met culinair genot gaan Belgen flexibel om. Ze eten slechts eenmaal per dag een uitgebreide maaltijd, maar die kan dan ook gemakkelijk twee uur duren. Een gezellig etentje onder vrienden neemt al gauw een hele avond in beslag. 's Middags daarentegen, stellen de Belgen zich tevreden met een belegd broodje of een eenvoudige schotel zoals een slaatje of een croque...

A. Ondanks hun heerlijke koekjes en hun reusachtige assortiment bonbons, zijn Belgen beslist geen overdreven grote snoepers! Af en toe gaan ze echter door de knieën, en wel 's middags, voor een versgebakken Brusselse wafel, een punt fruittaart of een lekkere koffiekoek.

Wat is eigenlijk "Belgische Keuken"? Het feit dat de meesten het antwoord schuldig moeten blijven, is voornamelijk te wijten aan de Belgen zelf. Het is algemeen bekend dat van de meeste volkeren in de wereld het de Belgen zijn met de minste nationale trots. Dit is des te verwonderlijker, vermits de Belgische keuken algemeen bij de beste van Europa wordt gerekend en dat België per hoofd meer driesterrenrestaurants heeft dan Frankrijk

Door de eeuwen heen heeft België bezetting gekend door bijna elk Europees volk - de Romeinen, Vikingen, Spanjaarden, Fransen, Duitsers en Hollanders, waardoor het een ontmoetingsplaats werd voor de Germaanse culturen van Noord-Europa en de Latijnse culturen van het zuiden. Geliefde kooktechnieken, stijlen en ingrediënten van de bezetters werden opgenomen door de plaatselijke bevolking, die reeds tegen de Middeleeuwen een volkomen eigen keuken had ontwikkeld. Tegenwoordig gaan de Belgen er prat op dat zij hun gerechten met Franse finesse bereiden, maar ze opdienen in rijkelijke Germaanse porties.

Wortels in de Middeleeuwen

De Belgische keuken heeft nog steeds diepe wortels in de Middeleeuwen. Deze middeleeuwse invloed - een tijd waarin de Vlaamse cultuur hoogontwikkeld was - kan men nog steeds zien in de manier waarop verschillende soorten mosterd en azijn en gedroogd fruit worden verwerkt tot een delicaat evenwicht van zoet-en-zuur en zoet-en-zout in hetzelfde gerecht en in het gebruik van vers en gedroogd fruit en - in het bijzonder - amandelen om de smaak en de presentatie van een gerecht te verrijken. De specerijen die zo rijkelijk worden gebruikt van vleesgerechten tot groenten, nagerechten en wijn - nootmuskaat, kaneel, peper, saffraan, gember en laurier, hebben hun herkomst uit de middeleeuwse specerijenhandel. Zeer geliefd zijn ook verse kruiden zoals peterselie, kervel, tijm, salie en bieslook die in de tuinen van de kloosters werden gekweekt en enthousiast worden gebruikt.

Bier wordt meer gedronken dan wijn en België produceert maar liefst een 300-tal variëteiten, waarvan vele worden gebrouwen door kleine artisanale brouwers die sinds eeuwen hun recept in de familie hebben gehouden.
De Belgen zijn trots op hun bier.
Men onderscheidt 7 soorten:
Ondergistend bier, bv. Stella, Jupiler;
Bovengistend bier, bv. Chimay, Westmalle;
Bier van spontane gisting, bv. Kriek Belle-Vue, Gueuze;
Zwaar bier, bv. Duvel, Gouden Carolus;

Bruin bier, bv. Roodenbach;
Saisons, bovengistend seizoengebonden bieren;
Witbier, bv. Hoegaarden.
De rijke en subtiele Belgische bierkeuken begint pas nu haar invloed buiten 's lands grenzen te ontplooien.

Belgen zijn gek op aardappelen op alle mogelijke manieren bereid : frites worden algemeen beschouwd als nationale specialiteit. Mosselen - nog een passie - worden regelmatig verorberd, liefst in grote hoveelheden en bijna altijd vergezeld van frietjes.
België is beslist een land van vleeseters, met een grote consumptie van varkensvlees, runds- en kalfsvlees, kip en konijn. Ook wild is bijzonder geliefd, van konijn tot everzwijn, wild gevogelte - eend, fazant, patrijs en duif. Niet zelden vormen een schotel van fijne charcuterie, verschillende soorten broodjes en een pintje een hele maaltijd.
Beroemd zijn ook de verse groenten. Wie kent niet "Brusselse spruitjes", of witloof?

Ook is de voorliefde voor zoetigheid niet weg te denken : wafels, chocolade… Niet alleen produceert Belgie de fijnste chocolade in de wereld, de gemiddelde Belg eet jaarlijks maar liefst zo'n 3 kilo meer chocolade dan de gemiddelde Amerikaan.

Ondanks deze extreem rijke variatie aan lekker eten, is het beslist verwonderlijk dat slechts zo weinig kookboeken gewijd worden aan de Belgische keuken. De reden hiervoor is echter eenvoudig : de meeste familierecepten worden nog steeds mondeling doorgegeven, van generatie op generatie.

Heel veel dank aan : Everybody Eats Well in Belgium Cookbook door Ruth Van Waerebeek, en aan Carl Alberty, Mieke de Volder